Artikelen

Homo's komen op voor elkaar

In Suriname wordt er in vergelijking met de rest van de regio niet veel gedaan, als het op ondersteuning aankomt bij vraagstukken over mannen die een affectieve relatie hebben met mannen.

Dit viel een paar homo's op die uit eigen interesse verschillende workshops over onderwerpen gerelateerd aan homoseksualiteit volgden in de regio. Zo bloeide bij hun het idee om in Suriname een organisatie op te zetten die zich bezighoudt met onderwerpen als het seksueel gedrag van homo's, tot het wegwijs maken van ouders die niet weten om te gaan met de seksuele voorkeur van hun kind. 

Tekst: Afra Accord 
Foto's: collecte SMU 

Regionaal zijn er veel overeenkomsten in de problemen waar homo's mee worden geconfronteerd. In de regio zijn er voldoende organisaties, waar homoseksuelen terecht kunnen voor hulp. In Suriname is dat niet het geval. "Men heeft jaren met het idee rondgelopen dat onder deze groep het grootste aantal hiv-positieven voorkomt en dat zij de oorzaak zijn van het verspreiden van het virus, "daar gesteld wordt dat zij de mannen zijn die een vrouw thuis hebben en daarnaast een vriendje", beklaagt Kenneth van Emden zich. Hij is voorzitter van de stichting Suriname Men United, (SMU).
Maar hoewel er zoveel wordt geklaagd "is er nooit gericht hulp of reclame gemaakt, bedoeld voor het indammen van de hiv/aidsverspreiding onder deze groep. Een simpel begin had kunnen zijn het promoten van het gebruik van condooms, bestemd voor anale seks in combinatie met een glijmiddel. Daar anale seks de grootse risicofactor is bij een hiv-infectie."
Ook instanties waar homo's voor advies terecht kunnen ontbreken. Van Emden vraagt zich af of gezondheidswerkers wel getraind zijn homofielen met een geslachtsziekte op de juiste manier te behandelen. Hij is van mening dat homo's er zijn en seks zullen blijven hebben, "dat kan je niet stoppen en daarom zijn wij (SMU) er om iedereen uit onze doelgroep die behoefte heeft aan advies of hulp, ten dienste te staan. We zijn er niet om mannen te dwingen uit de kast te komen, maar willen hun wel de nodige hulp als counseling bieden." 

Acceptatie 
Volgens Van Emden is er nog een taboe als het om de acceptatie van homo's gaat. Vandaar dat er slechts enkele mannen zijn die uitkomen voor hun seksuele voorkeur. "Als we kijken naar de gayparty's en clubs van nu en evenementen als 'Hij in een koto' en dit vergelijken met een paar jaar gleden, dan is het steeds toleranter aan het worden. In Suriname hebben homo's het ook stukken makkelijker dan in Jamaica en Guyana bijvoorbeeld. Ook kent haast een ieder wel een homo of heeft ooit één ontmoet." Homoseksualiteit wordt ogenschijnlijk steeds meer getolereerd in ons land en toch durven nog velen niet uit de kast te komen, omdat zij bang zijn niet te zullen worden geaccepteerd. "Persoonlijk vind ik dat jij zelf bepaalt in welke mate men je accepteert. De acceptatie begint bij jezelf", weet Van Emden. De SMU streeft ernaar dit jaar zo niet hooguit volgend jaar een infolijn in gebruik te nemen. "Hiermee kunnen we een ieder die problemen of vragen heeft van dienst zijn: niet alleen homo's, maar ook ouders die met vragen zitten over het gedrag van hun zoon." Hiernaast wil deze organisatie ook een ruimte creëren, waar zij middels thema-avonden geestelijk en spiritueel worden gevoed. "Elk mens heeft een schepper en het is goed contact met die te onderhouden en de geestelijke voeding van boven te krijgen." Daarnaast promoten wij een gezonde leefstijl. Sporten, geen misbruik van drugs en alcohol, beschermde seks, en respect en liefde voor jezelf en anderen." Deze vereniging komt uitsluitend op voor de belangen van homo's. "Misschien dat er in de toekomst een samensmelting komt met een lesbische organisatie." Maar die bestaat nog niet.

Beleid 
Van Emden is van mening dat je zonder data geen goede preventie-activiteiten kan organiseren. "We zijn voorstander van data, daar hebben we hier gebrek aan, terwijl je alleen daarmee goede interventies kunt draaien." Hij hoopt dat dit onderzoek meer inzicht zal geven in de sociaal-economische situatie waarin mannen die seks hebben met mannen leven. Op basis van de resultaten van het onderzoek kunnen wij ons beleid bepalen. Als wij bijvoorbeeld uit het onderzoek merken dat in een bepaald gebied een grote groep geen condooms gebruikt, dan kunnen wij daarop inspelen." Het zal vier maanden duren. "De tijd is kort, en zal misschien wat uitlopen, dus het wordt hard werken." De SMU wordt technisch ondersteund door andere organisaties, waaronder het NAP. 

UMO SMU 
Met drie homo's van gedachten wisselend over de doelen en plannen van SMU leverde de volgende verhalen op. 

Pooh (25) 
"Ik heb nog nooit van SMU gehoord. Het is echt nieuws voor mij dat er een homo-organisatie bestaat. Als ik het zo hoor, hebben ze wel goede bedoelingen", vertelt Pooh als hem wordt gevraagd wat hij van SMU vindt. Hij is vooral blij dat SMU aandacht gaat besteden aan het hiv/aidsprobleem. "Hoe je het draait of keert, aids komt ook onder de gays voor en niet alleen bij hetro's. We hebben ook seks en wanneer wij verliefd zijn is het soms zo heftig en zijn we zo kras, dat we vergeten een condoom te gebruiken. " Daarom is het volgens hem belangrijk te weten hoe homo's omgaan met seks. 

Glijmiddel 
Pooh hoopt dat SMU er toe zal bijdragen dat meer homo's gebruik zullen maken van glijmiddelen. "Het is hier in Suriname een probleem om aan glijmiddelen te komen. Ik ken geen enkele winkel waar glijmiddelen voor gays worden verkocht." Daarnaast ziet hij een winkel instappen om een glijmiddel te kopen niet zitten. "Die mensen zijn hier zo bemoeizuchtig, en niet iedereen heeft er lak aan dat anderen weten dat ze gay zijn. Vooral niet als je vrouw en kinderen thuis hebt en daarnaast gay bent." Met seks zonder glijmiddel als gevolg. " En dan loop je het risico dat je condoom scheurt. Is mij ook overkomen." Ook hij heeft weleens risico's genomen. Pooh komt via kennissen in Nederland aan zijn glijmiddelen, maar niet altijd kan hij zijn voorraad op tijd aanvullen. Er is niet echt een alternatief voor een glijmiddel. "Ik hoor dat weleens vaseline wordt gebruikt, maar dat is ook niet goed, omdat het condoom na een tijdje juist uitdroogt en daardoor scheurt." Anale seks is dus het best in combinatie met een gaycondoom en glijmiddel. 
Vrij uiten 
Een andere reden waarom Pooh blij is met SMU, is omdat de vereniging homo's een plek biedt waar zij zich vrij kunnen uiten. "Vroeger deden we dat bij Expo. Er werd niet alleen gefeest, maar onderling over van alles en nog wat gesproken. We gaven elkaar advies, als iemand bijvoorbeeld relatie- of problemen thuis had." 
Acceptatie 
Pooh gelooft niet dat SMU ertoe zal bijdragen dat homo's meer geaccepteerd zullen worden in de Surinaamse samenleving, "maar voor de homopopulatie kunnen zij wel van betekenis zijn. "Hoe je het ook draait of keert, we gaan in Suriname nooit zo vrij zijn als in Nederland. Vooral mannen hebben hier moeite met ons, maar ook vrouwen." Hij zegt dit te betreuren, omdat hij graag overal zichzelf zou willen zijn en niet alleen als hij in een gaytent is. "Maar zolang dat niet zo is, pas ik me aan aan mijn omgeving." 

Terrance (27) 
"Ik wist niet dat die organisatie bestond, maar het werd tijd dat zo een organisatie kwam. Een plek waar je terecht kunt niet alleen voor vragen over seks, maar ook hoe om te gaan met het feit dat je homo bent." Terranace weet dat er vele jonge kerels zijn die geen raad weten met hun homogevoelens. Hij vindt het heel goed dat SMU een onderzoek onder de homopopulatie gaat doen. Vooral het onderzoek naar hiv/aids infecties onder homo's juicht hij toe. "Er zijn nog veel vraagtekens over hiv-infectie. Zo een onderzoek kan voor de hele gemeenschap een opheldering zijn en inzicht bieden in het hiv/aidsprobleem." 

Dirk (32) 
Ook Dirk heeft nog niet van SMU gehoord. "Maar het werd tijd dat er een organisatie kwam waar wij terecht kunnen met onze problemen. Want we zijn ook mens, maar kunnen niet vrij leven." Hij juicht het onderzoek van SMU toe, omdat volgens hem hiv/aids veel voorkomt onder homo's. "Ik hoop dat ze hierdoor bewuster zullen worden dat ze veilig seks moeten hebben. We krijgen wel informatie over hiv/aids, maar het zou een beetje gerichter kunnen." Volgens Dirk is het voor een homoseksueel vanwege het taboe, moeilijk naar een instantie te stappen voor advies. Hij is van mening dat SMU hard moet werken aan de acceptatie van homo's en het verbreken van de taboe. "SMU moet ervoor zorgen dat in het parlement hierover wordt gesproken. Er moet een wet komen die discriminatie van homo's verbiedt." Hij zegt dat hij op mannen valt en respecteert dat andere mannen op vrouwen vallen. "Zo moeten ze mijn keus ook accepteren. Het moet normaal zijn dat twee mannen hand in hand lopen."